CYNFAS

Llio Maddocks
26 January 2024

Yr Eda

Llio Maddocks

26 January 2024 | Minute read

Mae eda’n rhedeg drwyddai,  
eda tenau, eda hir.  
Ac nes bo’r eda’n torri, fe fyddai’n gweld yn glir.

Y pwythau hyn sy’n fy nal gyda’i gilydd.  
Braich i ysgwydd, coes i glun.  
Pwyth drwy groen fel stamp drwy bapur brown  
a phoen pob twll yn fy nghadw ar ddihun.  
Mae’n pwyso’n drwm arnai,  
yn slic du ar fy sgwyddau,  
yn gwpan wag,  
yn bygwth fy nhynnu’n ddarnau.

Mae ____ rhedeg drwyddai  
___ tenau, ___ hir.  
Ac nes bo’r ____ torri  
fe fyddai’n gweld yn glir.

Dacw’r siswrn yn dŵad,  
jî ceffyl bach a throl,  
yn gadwyn yn fy stumog  
ac yn gadael dim ond poen bol. 
Ond mae’r pwythau dal yno,  
yr eda’n ddur yn erbyn llafn o aur.  
Er i ti geisio llosgi’r hunaniaeth o 'nghroen,  
mae fy nghorff i’n gaer.

Mae ____ rhedeg drwyddai,  
___ _____, ___ ___.  
Ac nes bo’r ____ torri,  
fe fyddai’n gweld yn ____. 

Mae’n caneuon ni’n pasio o law i law  
o nain i blentyn, o geg i glust.  
Y stori fel nodwydd,  
a phob pwyth yn dyst.  
Pwy all dorri eda  
pan fo’r eda’n ddim ond sibrwd i ddechra.  
Ust. Ust.  
‘Da ni dal yma.

Mae eda’n rhedeg drwyddai,  
eda tenau, eda hir.  
Ac nid yw’r eda’n torri  
tra rwyf i’n gweld yn glir.  
 

REGO, Paula
Paupers Press
©Ostrich Arts Ltd/Amgueddfa Cymru - Museum Wales

I have responded to a number of the artworks in the theme Politics, Protest and Activism in this poem, but the work that struck me most was Lullaby by Paula Rego, so I’ve framed the poem around children’s poems such as Het Tri Chornel and Awn Am Dro i Frest Pen Coed – poems which remove a word as the verses repeat. I saw the format of deleting words reflecting strongly in the theme of protest, as identity, tradition and rights are systematically erased, and the response of people to those attacks.


Share


More like this